Sangiovese – Serce Włoskiego Wina: Poznaj Fascynującą Historię i Wyjątkowe Smaki tego Klasycznego Szczepu
Sangiovese uchodzi za najsłynniejszy włoski szczep. Słowo najprawdopodobniej wywodzi się z łacińskiego „sanguis Jovis” co oznacza „krew Jupitera„. Zostało mu nadane przez mnichów zamieszkujących zakon w pobliżu Monte Giove – Góry Jupitera, w regionie Emilia-Romania.
Odpowiada za trzy najlepsze wina Toskanii: Chianti Classico, Vino Nobile di Montepulciano i Brunello di Montalcino. Poza Toskanią uprawia się go po sąsiedzku w regionach: Umbria i Emilia-Romania, a na świecie można go spotkać w Kalifornii. Są to jednak wyjątki, które potwierdzają regułę, że najlepsze sangiovese to wyłącznie Toskania.
Dzięki zaskakującym wynikom badań DNA, okazało się, że szczep ten wcale nie narodził się w miejscu z nim utożsamianym. Rodzice sangiovese to prawdopodobnie południowo-włoskie calabrese di montenuovo (pochodzące z Kalabrii) i ciliegiolo uprawiany w całych Włoszech. Wynika z tego, że grono to uprawiano najpierw w południowych Włoszech, a dopiero później rozprzestrzeniło się po Toskanię.
Charakterystyka Sangiovese
Często wskazuje się na jego podobieństwo do kapryśnego pinot noir. Jak on bowiem, jest to szczep bardzo stary, przez co genetycznie niestabilny oraz sprawiający wiele problemów podczas uprawy. Jak widać na zdjęciu na górze, dojrzewa nierównomiernie. Pomiędzy pięknymi purpurowymi gronami znajdują się też całkowicie zielone. Jeśli zebrane i zwinifikowane w takiej formie, prowadzą do powstania wina niezbalansowanego, słodko-kwaśnego. Trzeba więc ręcznie te grona usuwać, co jest niezwykle czasochłonne.
Na przestrzeni wieków szczep ten mutował tyle razy, że obecnie w Toskanii istnieją tysiące jego rodzajów, nikt dokładnie nie wie ile (o winnej genetyce możecie poczytać pod podanym linkiem). Te różnice genetyczne oraz różnice pomiędzy terenami na których się go uprawia, sprawiają, że wina z niego produkowane, też będą się różnić pod względem stylu i jakości. Jeśli słaby klon został posadzony na niekorzystnym terenie, wino stamtąd będzie mało smaczne, nieintensywne, przypominające bardziej czerwony alkoholowy płyn, rozcieńczony wodą.
Po drugiej stronie skali mamy zaś bogate, kompleksowe wina z ziemistymi aromatami, dużą ilością przypraw, przywołujące na myśl gęsty sos. Trzeba więc uważać co się kupuje i zawsze zrobić chociaż delikatne rozpoznanie przed.
W swej naturze sangiovese przypomina pinot noir, tak samo i w smaku. Czerpie swoją strukturę raczej z wysokiej kwasowości niż tanin. Wierzy się, że smakuje zupełnie inaczej pite w Toskanii, aniżeli każdym innym miejscu na świecie. Sam wywołując w smaku odczucie słoności, partneruje często tamtejszemu przysmakowi – pieprzowemu olejowi z oliwek.
Profil Aromatyczny
Kiedy młode:
- czereśnie, śliwki, często w formie ciasta
Wraz z wiekiem:
- suche liście, skórka z pomarańczy, herbata,
- torf, ziemia, przyprawy
Można też odczuwać coś zwanego mineralnością lub wręcz słonością. Jest to jedynie metafora, bo jako tako sól (chlorek sodu) nie występuje w żadnym winie. Jednak z braku lepszego określenia, używa się ich do nazwania tego co w nim wyczuwamy.
Włochy, Toskania
Jak już wiecie najlepsze sangiovese to włoski region Toskanii. Produkuje się tu wina o nazwie Chianti, a w tzw. „strefie chianti” (w skład wchodzi tu Chianti i Chianti Classico), już w XIII w. produkowano pierwsze wina.
Wina z Toskanii – Chianti DOCG
U podnóży Apeninów, pomiędzy miastami Piza, Florencja i Sienna leży region Chianti. Choć sangiovese dominuje uprawę, często miesza się go z innymi ciemnymi szczepami, zarówno francuskimi jak i włoskimi. Wina niższej jakości będą produkowane z gron zbieranych z całego regionu. Chianti Classico DOCG jest tak odmienna pod względem jakości, że została nagrodzona osobną apelacją DOCG.
Chianti Classico DOCG musi byś starzone minimum 12 miesięcy zanim trafi na rynek, Chianti Classico Riserva DOCG – 24 miesiące, z czego 3 w butelce. Według prawa Chianti Classico musi zawierać 80- 100% Sangiovese i do 20% canaiolo, colorino, cabernet sauvignon, lub merlot.
Południowa Toskania
Tutaj winnice leżą na niższych wysokościach i przez to mają cieplejszy klimat. Mogą być jednak chłodzone przez bryzę znad wybrzeża. Znajdują się tu dwie najsłynniejsze w regionie apelacje, znane na całym świecie.
Brunello di Montalcino DOCG
Według prawa Brunello di Montalcino jest winem najdłużej starzonym w całych Włoszech. Wypuszcza się je dopiero po 5 latach, z czego 2 spędza w dębowej beczce. Riserva Brunello to aż 6 lat dojrzewania, z czego również 2 muszą się odbywać w beczce. Brunello di Montalcino słynie z długowieczności.
- Zobacz także: Co to są supertoskany?
Vino Nobile di Montepulciano DOCG
Winnice są położone niżej niż te w Brunello. Mają też dużo niższe wytyczne dotyczące starzenia. Są to dwa lata dla zwykłego Vino Nobile i 3 dla rezerwy. Za najlepszych producentów uznaje się Avignonesi, Poliziano, and Poderi Boscarelli.
Więcej o winach z tych regionów możecie przeczytać w innym poście. Znajdziecie tam szczegółowe informacje o Chianti i innych toskańskich regionach.